اهمیت توجه به علم آبخیزداری از نظر جناب آقای دکتر کوچک‌زاده (دانشیار آبیاری دانشگاه تربیت مدرس)
بسم الله الرحمن الرحیم در هفته‌های گذشته سیلاب چند استان کشور را درنوردید و جان‌های بسیاری راگرفت، خاک گرانب‌ها که برای به وجود آمدن هر سانتی‌متر آن میلیون‌ها سال وقت لازم است را شست و با آن سدها را از رسوب انباشت، تاسیسات و اماکن را ویران نمود و میلیاردها خسارت مستقیم و غیر مستقیم وارد کرد و در عین وجود مشکل در مدیریت تامین آب کشور (نه کمبود آب که اگر کمبودی بود سیلابی نبود)، میلیاردها مترمکعب آب هدر رفت و از دسترس خارج شد!?? یک نگاه (که درصدد واکاوی انگیزه و هدف آن در این مقاله نیستم) معتقد است راه‌حل مشکل آب و جلوگیری از سیلاب‌های خانمان برانداز، ساختن سدهایی با هزینه‌های مطالعاتی و اجرایی هزاران میلیاردی است که سر هم کردن گزارش‌های مطالعاتی آن تنها از مشاوران آن‌چنانی و ساخت و اجرای آن هم تنها در حیطه توانایی‌های شرکت‌های پیمان‌کاری غول پیکر است، و تقریباً مردم جز سهمی دست چندم و با واسطه در قالب کارگر و پیمان‌کار جزئ در آن ندارند. نگاهی دیگر که بنده از معتقدان به آن هستم بر این باور است که: اگر می‌خواهیم از اتلاف میلیاردها متر مکعب نعمت الهی نزولات آسمانی در این وضعیت آب کشور جلوگیری کنیم، ?? اگر می‌خواهیم سفره‌های آب زیرزمینی را که در بسیاری از مناطق کشور با افت سطح غیرقابل قبول مواجه است به‌وسیله این نزولات تغذیه کنیم،?? اگر می‌خواهیم از شکل گرفتن و جاری شدن سیلاب‌های خانمان برانداز و خسارت‌های متعدد آن از جمله موارد مذکور در بالا جلوگیری کنیم، اگر می‌خواهیم برای مردم و خصوصاً جوانان در روستاها شغل مفید ایجاد کنیم شغلی که مشکل آب اراضی کشاورزیشان را هم حل می‌کند، باید به جای نهضت سدسازی که بیش از آن‌که برای مردم آب شود برای مشاوران و پیمانکاران نان می‌شود، به آبخیزداری روی بیاوریم!!!آبخیزداری که نمونه‌ای از آن ساخت بندهای کوچک گابیونی است. به‌سادگی توسط روستائیان هر منطقه و بدون نیاز به مطالعات پیچیده و مفصل و نیاز به دستگاه‌های سنگین متعدد برای اجرا، انجام شدنی است، کافی‌ست مسئولان آب و جهاد کشاورزی و استانداری در هر استان برای اجرایی شدن آن بخواهند و همت کنند، این شیوه حتماً آب و شغل (دو نیاز حیاتی کشور) در سطح کشور ایجاد خواهد کرد و سیلاب را نیز از سرچشمه مانع می‌شود! اما اگر از سرچشمه آبخیزداری نشد سیلابی که شکل گرفت چنان‌که بارها شاهد بوده‌ایم، با سدهایی به غول‌پیکری دز و کرخه هم جلوگیری از تخریب و نابودی سیلاب میسر نخواهد بود

.که گفت

 سرچشمه شاید گرفتن به بیل       چو پر شد نشاید گرفتن به پیل

پ.ن: طرفه آن‌که مدیریت آب کشور همانند مدیریت در برخی دیگر از بخش‌ها، به جای ارائه طرح برای مدیریت منابع آب در کشور و تلاش برای کنترل و استحصال این حجم عظیم نزولات آسمانی همواره خود را مسئول مدیریت مصرف آب از سوی مردم دانسته و به جای کار و تلاش مدام بخشنامه و دستورالعمل و جریمه برای مردم و کنترل مصرف آنها صادر می‌کنند و یا به بهانه غیر مجاز بودن به پر کردن چاه‌های کشاورزانی می‌پردازند که در هفت آسمان یک ستاره هم ندارند و دریغ از پر کردن یک چاه و فقط یک چاه از صدها چاه غیرمجاز حفر شده ویلای فلان رئیس و وزیر و وکیل و مدیر کل و غیره!

دکتر مهدی کوچک‌زاده، دانشیار آبیاری دانشگاه تربیت مدرس